Con Həttinin yenilikçi “Görünən təlim” kitabında milyonlarla şagirdin iştirak etdiyi və 15 ildən çox davam edən tədqiqatın nəticələri ümumiləşdirilib. Kitabda məktəblərdə təhsilin təkmilləşdirilməsi üçün həqiqətən istifadə edilən, dəlillərə əsaslanan tədqiqatların ən böyük kolleksiyası təqdim olunub. “Müəllimlər üçün görünən təlim” kitabı yeni bir addım ataraq bu yenilikçi konsepsiyaları tamamilə yeni auditoriyalara gətirir. Şagirdlər, gələcək müəllimlər və fəaliyyət göstərən müəllimlər üçün yazılmış bu kitab dünyanın istənilən yerində istənilən sinfə görünən təlim prinsiplərini necə tətbiq etmək lazım olduğunu izah edir. Müəllif indiyə kimi həyata keçirilmiş ən uğurlu tədbirlərin qısa və aydın icmalını verir və görünən təlim və tədrisin sinif otaqlarında uğurla tətbiq olunması üçün bütün mərhələlərin təsvir olunduğu praktik təlimat təklif edir. Bu kitabda: • – tarixin tədris strategiyaları haqqında ən böyük tədqiqat layihəsi bu strategiyaların siniflərdə praktiki baxımdan reallaşdırılması ilə əlaqələndirilir; – həm müəllimlərin, həm də şagirdlərin maraqları qorunur, eləcə də dərslərə hazırlıq, təlimin və dərs zamanı verilən rəylərin izah edilməsi və dərsdən sonrakı məşğələlər daxil olmaqla müxtəlif mərhələlərin təsvir edildiyi təlimat verilir; – müvəffəqiyyət dərəcəsinin artırılmasına yardım etmək üçün yoxlama siyahıları, çalışmalar, nümunələr və ən yaxşı təcrübə ssenariləri təklif edilir; – məktəb liderlərinin işlədikləri müəssisədə görünən təlimi reallaşdırması üçün məktəb üzrə yoxlama siyahıları və məsləhətlər verilir; – bu nəşrdə tədqiqat zamanı istinad edilmiş 900-dən çox mənbənin əlavə meta-təhlili də təqdim olunur; – şagirdlərin həvəsləndirilməsi, kurikulum, meta-koqnitiv strategiyalar, davranışlar, tədris strategiyaları və sinfin idarəedilməsi də daxil olmaqla təlimin müxtəlif sahələri hərtərəfli şəkildə əks olunur. “Məktəbimizdə müvəffəqiyyət dərəcəsini artırmağa necə nail ola bilərik?” sualına dəlillər əsasında cavab vermək arzusunda olan istənilən şagird və ya müəllim “Müəllimlər üçün görünən təlim” kitabını mütləq oxumalıdır.

"...Bu kitabı yazı makinalarında yenidən çap edir, əllə üzünü köçürür, müəyyən məbləğ müqabilində bir gecəliyə oxumağa verirdilər. Kitab SSRİ-nin "qara bazarlar"ında dəyərindən 100-1500 dəfə baha satılırdı. Bir oxucu isə hətta öz "Jiquli"sini ona dəyişmişdi..."
Bu sözlər məşhur qazax şairi, alimi və ictimai xadimi Oljas Süleymenova məxsusdur. Görkəmli tədqiqatçı elə özünün müəllifi olduğu məşhur "Az i Ya" kitabı haqda danışarkən belə deyib.
Oljas Süleymenovun çoxillik tarixi-linqvistik araşdırmalarının məhsulu olan, 1975-ci ildə nəşr ediləndən sonra nəinki təkcə keçmiş SSRİ-də, ümumən bütün dünyada ciddi rezonans doğuraraq "sovet bestselleri" adlandırılan "Az i Ya" türk xalqlarının tarixinə, dilinə, mədəniyyətinə tamamilə yeni və orijinal yanaşma kimi böyük marağa səbəb oldu. İki hissədən ibarət olan əsərin birinci bölümü qədim rus ədəbiyyatının böyük abidəsi "İqor polku haqqında dastan"a həsr edilib. Müəllif burada dastandakı türk mənşəli sözlərin - sonradan slavyan mənşəli hesab edilən türkizmlərin etimologiyasını araşdırır, onları türk-slavyan əlaqələri kontekstindən şərh edir.
"Az i Ya"nın "Şumernamə" adlı ikinci fəslində isə şumer-türk əlaqələrinin bütün qatları tarixilik, linqvistika, etimologiya və mifologiya baxımından araşdırılır.
Elmi dairələrdə bir vaxtlar az qala süngü ilə qarşılansa da sonradan "bəraət alan" və rəğbətlə qarşılanan bu kitab tarixçilər, dilçilər, türkoloq və slavistlər üçün hələ də qiymətli mənbə olaraq qalır.

Slavyan və türk dilləri uzun illər boyunca bir-birindən ayrı surətdə, əlahiddə şəkildə tədqiq edilib. Bu kitabda isə bir-biri ilə tarixən sıx ünsiyyətdə olan iki mədəniyyətin kökləri, slavyan və türk etnoslarının qarşılıqlı əlaqədə inkişafı haqqındakı elmi-nəzəri fikirlər yer alır.
Dillərin təşəkkülünün ilkin dövrlərində qrammatik normaların birgə işlənib hazırlanmasına, leksik materialların, morfoloji sxemlərin və vasitələrin fəal qarşılıqlı mübadiləsinə dair dəyərli məlumat və mülahizələr də əsərdə öz geniş əksini tapır.
Türk və slavyan dillərinin və onların qrammatikalarının bir-birini necə tamamlaması məsələsi "Türklər tarixdən əvvəl" adlı bu kitabda elmi-konseptual cəhətdən əsaslandırılıb.
Slavyanşünasların və türkoloqların birgə çalışmalarının aktuallığı və vacibliyi problemi müəllif tərəfindən ön plana çəkilib. Ümid edirik ki, bu araşdırmalar təkcə ümumi dilçiliyin deyil, digər ictimai elmlərin də daha da inkişaf etməsinə təkan vermiş olacaq.

Kitab bütövlükdə Azərbaycanın zəngin və rəngarəng bitki aləminə həsr olunmuş, Azərbaycan dilində yazılmış ilk fundamental əsər hesab edilə bilər. Kitaba müəllifin 1970-ci ildən indiyədək apardığı tədqiqatlar nəticəsində müəyyən etdiyi 250 cinsə aid 900-dən çox yeni takson daxil edilmişdir.

Burada bütövlükdə 159 fəsilə və 1.117 cinsə aid 4.961 ali bitki növü, o cümlədən respublikamızın yabanı florasında yayılması müəyyən edilmiş 4.557 növ haqqında müfəssəl məlumat verilir.

Kitabda Azərbaycanda təbii bitən 1.500 növdən çox qida əhəmiyyətli, eləcə də dərman, efir yaglı, vitaminli, yabanı tərəvəz, boya və başqa sahələrdə istifadə oluna bilən bitkilərin arealı, faydalı xüsusiyyətləri və istifadə perspektivləri barədə biliklər, bu zəngin sərvətdən səmərəli istifadə yolları verilmişdir.

Əsər Azərbaycanın bitki aləmi, xüsusən onun yabanı biomüxtəlifliyi sahəsində çalışan mütəxəsislər, botaniklər, ekoloqlar, eləcə də ali məktəblərin biologiya, ekologiya fakültələrinin tələbələri və Azərbaycan təbiəti ilə maraqlananlar üçün dəyərli vəsaitdir.

Bu kitab Ermənistan SSR ərazisində Azərbaycan mənşəli oykonimlərin ilk tədqiqatçısı Sitarə Mirmahmudovanın (1927-1991) namizədlik dissertasiyası (1986) əsasında hazırlanmışdır. Həmin mövzu günümüzədək öz aktuallığını itirməyib. Müəllif minədək yaşayış yer adını tədqiq edərək sistemləşdirmiş, təsnifatını apararaq, toponimik xəritələr tərtib etmiş və müəyyənləşdirmişdir ki, Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra, xüsusilə də 1930-cu illərdən başlayaraq, Ermənistan SSR ərazisində Azərbaycan mənşəli toponimlərin dəyişdirilməsi və onların erməni adları ilə əvəz olunması siyasəti həyata keçirilmişdir.

Sitarə Mirmahmudova yox olmaqla üz-üzə qalan xeyli sayda Azərbaycan mənşəli toponimini bir yerə toplayaraq toponimik fonda daxil etmişdir. Müəllif oykonimlərin yayılmasını qədim zamanlardan Cənubi Qafqazda məskunlaşmış türk xalqlarının tarixi ilə sıx və qırılmaz əlaqəli şəkildə araşdırmışdır. Ermənistan ərazisində rast gəlinən bir çox oykonimlərin, o cümlədən etnonimik oykonimlərin Azərbaycanda çoxsaylı paralelləri var. Bu da öz növbəsində həmin ərazinin tarixi Azərbaycan torpaqlarının, türk xalqlarının geniş yayılma arealının ayrılmaz hissəsi olduğunu bir daha sübut edir.

Oljas Öməroviç Süleymenov qazax torpağının yetişdirdiyi ən məşhur şairdir. Onun poeziyası qazax xalqının həyatının ayrı-ayrı səhifələrini əks etdirir, bu xalqın yaşadığı həm sevincli, həm də kədərli hadisələri tərənnüm edir. Qazax xalqının ruhunu məhz Süleymenov poeziyası sayəsində daha dərindən duymaq olar - onun şeirləri xalqın ruhu ilə yoğurulub.
Şair SÖZlə məharətlə davranır, ondan ustalıqla istifadə edir. Gördüklərinin və eşitdiklərinin mənzərəsini SÖZlə daha dolğun çəkə bilir. Bununla da oxucunu SÖZ rəssamının düşüncələrinin daha dərin və gizli qatlarını anlamağa məcbur edir.
Söz rəssamı ilə zaman, keçmişlə indi arasındakı bütün bağlar "Gil kitabə"də xüsusilə aydın şəkildə nəzərə çarpır. Müəllifin bədii təxəyyülü və poetik baxışları onun öz xalqının tarixi taleyini və digər xalqlarla əlaqələrini, bu tarixin müasir dövrün mənzərələri ilə gözəgörünməz bağlarla necə bağlanıb çulğaşmasını əhatə edir.
Bu kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub. "Gil kitabə" şairin yaradıcılığını sevən və ona yüksək qiymət verən oxucular üçün şübhəsiz ki, çoxdan gözlədikləri dəyərli hədiyyə olacaq.