Həsən Həsənovun oxuculara təqdim olunan "Birinci respublikaya aparan yolda" kitabı Azərbaycan və bütün müsəlman dünyası tarixində ilk demokratik respublikanın müstəqilliyinə gedən yolunu və yaranması prosesini əks etdirir. Müəllif bu çətin və əzablı yolun mərhələlərini dəqiqlik və ardıcıllıqla təsvir edir. Kitabdan aydın görünür ki, "müstəqillik" şüarı birbaşa yaranmayıb, "mədəni", "mədəni-milli", "milli-ərazi" muxtariyyət ideyalarından müstəqil respublika üsuli-idarəsinə qədər inkişaf edərək müəyyən təkamül yolu keçib.
Kitabda Rusiyada mütləqiyyətin devrilməsindən sonrakı proseslərdə, xüsusilə də xalqların milli-azadlıq hərəkatı ilə bağlı hadisələrdə Azərbaycanın vacib rol oynadığı əsaslı şəkildə izah olunur. Müxtəlif mənbələrdən alınmış bir çox yeni faktlar göstərilir. Müəllif eyni zamanda müxtəlif tarixi hadisələrin şərhində tamamilə gözlənilməz yanaşma nümayiş etdirir.
Kitab mütəxəssislər və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub.